در قرآن كريم و احاديث  نبوى شريف از ناراض شدن و قطع ارتباط با خويشاوندان نهی شديد شده و اسلام  آن را عصيان و نافرمانی صريح خدا و رسول دانسته و متخلفين را مستحق لعن و  نفرين، كيفر و مجازات شديد‌ و مورد نكوهش فراوان قرار داده است.

صله رحم كدام است؟

عن  عبدالله بن عمرو بن العاص  قال: قال النبي *ص*: لَيْسَ الْوَاصِلُ  بِالْمُكَافِئِ وَلَكِنْ الْوَاصِلُ الَّذِي إِذَا قُطِعَتْ رَحِمُهُ  وَصَلَهَا. (البخاري). از عبدالله بن عمرو بن عاص  روايت است رسول الله  *ص* فرمودند: ‌بجا آورنده صله رحم آن كس نيست كه در مقابل ديدار خويشاوندان  از او، آنان را ديدار نمايد، بلكه بجا آورنده صله رحم همان كس است كه  خويشاوندان از او قطع رابطه كنند ولی او با آنان رابطه بر قرار نمايد.
عَنْ  أَبِي هُرَيْرَةَ  أَنَّ رَجُلًا قَالَ: يَا رسول الله *ص* إِنَّ لِي  قَرَابَةً أَصِلُهُمْ وَيَقْطَعُونِي وَأُحْسِنُ إِلَيْهِمْ وَيُسِيئُونَ  إِلَيَّ وَأَحْلُمُ عَنْهُمْ وَيَجْهَلُونَ عَلَيَّ فَقَالَ: لَئِنْ كُنْتَ  كَمَا قُلْتَ فَكَأَنَّمَا تُسِفُّهُمْ الْمَلَّ وَلَا يَزَالُ مَعَكَ  مِنْ اللَّهِ ظَهِيرٌ عَلَيْهِمْ مَا دُمْتَ عَلَى ذَلِكَ. (مسلم).
از  ابوهريره روايت است،‌ مردی گفت: اي پيامبر خدا من خويشاوندانی دارم و با  آنها رابطه برقرار می كنم، ولی آنها با من قطع رابطه می كنند، من با آنها  نيكی می كنم و آنها با من بدی می نمايند، من با آنها بردباری می كنم و آنها  با من جاهلانه رفتار می نمايند، پيامبر *ص* فرمودند: اگر تو چنان هستی كه  می گوئی گويا تو آنها را خاكستر داغ می خورانی و تا زمانی كه تو اينگونه  رفتار نمائی هميشه خداند تو را بر عليه آنها ياری و كمك خواهد كرد.

قاطع رحم ملعون است

﴿  وَالَّذِينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِيثَاقِهِ  وَيَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَيُفْسِدُونَ فِي  الْأَرْضِ ۙ أُولَٰئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَلَهُمْ سُوءُ الدَّارِ﴾   (رعد: 25). «آنانكه پيمان خداوند را بعد از آنكه محكم بستند، نقض می كنند و  آنچه را كه پروردگار دستور به وصل آن داده است (پيوند با خويشاوندان) قطع  می نمايند و در زمين فتنه و فساد می كنند برای آنان لعنت و نفرين خداست و  بدجايگاهی (در آخرت) دارند».
و نيز مي‌فرمايد: ﴿ فَهَلْ عَسَيْتُمْ  إِنْ تَوَلَّيْتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ وَتُقَطِّعُوا  أَرْحَامَكُمْ (22) أُولَئِكَ الَّذِينَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فَأَصَمَّهُمْ  وَأَعْمَى أَبْصَارَهُمْ﴾ (محمد: 22- 23).  «و ممكن است اگر بشما حكومت  برسد،‌ در زمين فتنه و فساد كنيد و پيوند خويشاوندی را قطع نمائيد، آنان  هستند كه خداوند آنان را لعن و نفرين نموده و از رحمت خويش دور ساخته است،  لذا گوشهايشان را (از شنيدن حق) كر و چشمهايشان را (از ديدن راه سعادت و  هدايت) كور كرده است».

قومى كه قاطع رحم در آن باشد از رحمت خداوند محروم است

عَنْ  عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي أَوْفَى  قَالَ: سَمِعْتُ رسول الله *ص*  يَقُولُ: لا تَنْزِلُ الرَّحْمَةُ عَلَى قَوْمٍ فِيهِمْ قَاطِعُ رَحِمٍ.  (بيهقي). از عبدالله بن ابي اوفی روايت است از رسول الله *ص* شنيدم  فرمودند: قومي كه قاطع رحم در آن موجود باشد، رحمت خداوند بر آنان نازل نمی  شود.

قاطع رحم داخل بهشت نمی شود

عن جبير بن مطعم  أن رسول الله *ص* قالَ: لا يَدْخُلُ الجَنَّةَ قَاطِعٌ. (مُتَّفَقٌ عليهِ). از جبير بن مطعم روايت است رسول الله *ص* فرمودند: قاطع رحم داخل بهشت نمی گردد.

اعمال خير قاطع رحم قبول نمی شود

عن  أبي هريرة  عن النبي *ص* إنَّ أعْمالَ بَنِي آدَمَ تُعْرَضُ على اللَّهِ  تعالى عَشِيَّةَ كُلِّ خَمِيسٍ لَيْلَةَ الجُمْعَةِ فَلا يُقْبَلُ عَمَلُ  قاطِعِ رَحِمٍ.حدیث حسن*مسند احمد بن حنبل* از ابوهريره ‌روايت است رسول  الله  *ص* فرمودند: ‌اعمال كليه مردم شب جمعه در حضور خداوند پيش می شوند و  اعمال (خير) قاطع رحم قبول نمی شوند.

جلسه‌ای كه قاطع رحم در آن باشد فرشتگان رحمت وارد نمی شوند

عن أبي أوفی عن النبي*ص*: إنّ المَلائِكَةَ لا تَنْزِلُ عَلى قَوْمٍ فِيهِمْ قاطِعُ رَحِمٍ. (طبراني). ابواوفی از رسول الله *ص* روايت میكند، فرمودند: همانا فرشتگان وارد مجلس گروهی نمی شوند كه در آن قاطع رحم باشد.

دعای بد رحم

عَنْ  عَائِشَةَ قَالَتْ: قَالَ رسول الله *ص*: الرَّحِمُ مُعَلَّقَةٌ  بِالْعَرْشِ تَقُولُ: مَنْ وَصَلَنِي وَصَلَهُ اللَّهُ. (مُتَّفَقٌ عليهِ). از  عائشه روايت است رسول الله *ص* فرمودند: رحم و خويشاوند بر عرش آويزان است  و می گويد: هر كس مرا پيوند دهد خداوند او را پيوند دهد و هر كس مرا قطع  كند، خداوند او را قطع نمايد.

حرمت قطع رابطه تا چه زمان؟

و  اما حرمت قطع رابطه با خويشاوندان و مسلمانان زمانی است كه در شرايط عادی و  به خاطر امور دنيوی صورت پذيرد، چون دنيا نزد خداوند و مردان خدا كمتر از  آن است كه به خاطر آن از همديگر دوری شود، و صله رحم قطع گردد و خويشاوندان  مسلمان از يكديگر جدا شوند و اما اگر در راه خدا و به خاطر خدا باشد قطع  رابطه جايز و مطلوب و گاهی نيز واجب است، چون رشته ايمان از تمام رشته ها  محكم‌ تر و با ارزشتر است، لذا عداوت و دشمنی و ناراض شدن در راه خدا عين  عبادت، محبت و ارتباط با خداوند است.

در تاريخ اسلامی نمونه‌های بسياری در اين زمينه وجود دارد

الف:  سه تن از مسلمانان واقعي و ياران صميمی حضرت رسول اكرم كعب بن مالك، مراره  بن ربيعه و هلال بن اميه، ‌بعلت كوتاهی و سهل انگاری از غزوه تبوك باز  ماندند حضرت رسول اكرم *ص* و يارانش بمدت پنجاه شبانه روز از آنان ناراض  شدند و بطور كلی قطع رابطه نمودند، تاجائی كه طبق فرمان خداوند؛ ﴿ حتَّى  إِذَا ضَاقَتْ عَلَيْهِمُ الأَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ وَضَاقَتْ عَلَيْهِمْ  أَنفُسُهُمْ ﴾ (توبه: 118). «زمين با همه وسعت و فراخی بر آنان تنگ گرديد و  از خود بيزار و دلتنگ شدند».
در ناراحتی و فشار روحی دشواری بسر  بردند، ‌هيچ كس از مسلمانان، خويشاندان و همسرانشان، با آنان نشست و  برخواست نمی كردند، حرف نمی زدند، سلام و عليك نمی كردند تا اينكه خداوند  به فضل و كرم خويش توبه آنان را پذيرفت و با ارسال آياتی اعلام عفو و گذشت  فرمود، آنگاه حضرت رسول اكرم *ص* و يارانش و همسرانشان با شادی و خوشحالی  تجديد پيوند و رابطه نمودند. (متفق عليه).
ب: پيامبر اسلام *ص* كه  الگوی رحمت و عطوفت و مهر و محبت است بر اثر برخورد نامعقول بعضی از  همسرانش بمدت يك ماه از آنان ناراض شد و قطع رابطه نمود. (نسايي).
ج:  در زمان رسول الله *ص*و خلفای راشدين زنان مسلمان كليه نمازها را در مسجد  با جماعت می خواندند تا از اجر و ثواب جماعت بهره مند گردند و اما رفته  رفته بر اثر فتنه و فساد بعضی از مسلمانان بعلت داشتن حيا و غيرت بيش از حد  زنان خود را از رفتن به مساجد و شركت در نمازهای جمعه و جماعت باز داشتند  تا از بروز مشكلات فساد اخلاقی جلوگيری نمايند.
ولی صحابه بزرگوار  حضرت عبدالله بن عمر كه در اطاعت از خدا و رسول و پيروی از سنت نبوی ضرب  المثل بود، نظريه آنان را برای هميشه با ذكر اين حديث رد نمود.
‌عن  ابن عمر قال: قال رسول الله*ص*: لاَ تَمْنَعُوا إِمَاءَ اللَّهِ مَسَاجِدَ  اللَّهِ، قال بعض أبنائه والله لنمنعنهن فغضب عليه عبدالله وسبه سبا شديدا  وقال: أقول قال رسول الله *ص* وتقولُ: والله لنمنعنهن. (احمد، ابوداود).
حضرت  عبدالله بن عمر روايت می كند رسول الله *ص* فرمودند: كنيزان خدا را از  مساجد خداوند باز مداريد، يكی از فرزندانش گفت: به خداوند سوگند ما آنها را  باز می داريم، (چون زمان فتنه و فساد است) حضرت عبدالله بر او خشم گرفت و  او را بسيار ناسزا گفت و فرمود: من می گويم: رسول الله *ص* چنين فرموده است  و تو می گوئی: ما آنها را باز می داريم.
خلاصه؛ حضرت عبدالله بن  عمر  از اين فرزندش ناراض شد و قطع رابطه نمود. و نيز روايات و آثار بسياری  در اين زمينه وجود دارد كه مردان حق در طول تاريخ بعلت نافرمانی از خدا و  رسول از فرزندان، همسران، خويشاوندان و دوستان صميمی خويش طبق دستور اسلام  قطع رابطه نموده اند. .............................................

منبع : پایگاه اطلاع رسانی وااسلاماه